5 jaar natuurbegraafplaats Hoogengraven

Een interview met Nienke, locatiebeheerder van de natuurbegraafplaats Hoogengraven.

In 2015 begon een bijzonder verhaal. Een dominee uit Dalfsen werd benaderd door iemand uit de gemeenschap met vragen over natuurbegraven. Op basis hiervan zijn wij ons al in 2015 gaan oriënteren om in de omgeving een natuurbegraafplaats te starten. Nienke vertelt: “De behoefte bleek groot. Mogelijkheden in Overijssel werden onderzocht en in deze zoektocht vonden we het perfecte gebied in Arriën.”

Dit gebied kent een interessante geschiedenis. Het werd in de vorige eeuw aangekocht door gerechtsdeurwaarder Jan Smit, die er oorspronkelijk een golfbaan wilde aanleggen. “Die plannen gingen uiteindelijk niet op deze plek door en het gebied bleef jarenlang onaangeroerd,” legt Nienke uit. Toen de plannen voor een natuurbegraafplaats werden gedeeld, was Jan Smit meteen enthousiast en konden wij het gebied overnemen.

Groei en ontwikkeling
De natuurbegraafplaats begon bescheiden, zonder faciliteiten, elektriciteit of water. “In 2020 konden we ons sfeervolle ontvangsthuis openen,” vertelt Nienke. “Hier ontvangen we zowel geïnteresseerden die een plek willen reserveren, als nabestaanden voor een waardevol afscheid van hun dierbare. Inmiddels is dit een plek geworden waar veel mensen ook weer terugkomen. Voor een kop koffie, een praatje of gewoon om even bij te praten.”

Natuurherstel
Al ruim voor de opening zijn we al gestart met het herstel van de natuur. We hebben het open karakter van het gebied teruggebracht, vogelkers bestreden en poelen uitgediept. “Het is zo mooi om te zien hoe de biodiversiteit de afgelopen vijf jaar is toegenomen.”

Naast de natuur is ook het team gegroeid. “We hebben nu tien medewerkers en worden elke dinsdag bijgestaan door een geweldige groep vrijwilligers. Zij helpen ons met het onderhoud van het gebied en ondersteunen tijdens uitvaarten. Die betrokkenheid maakt het werk zo waardevol.”

Troost in de natuur
Bezoekers waarderen de bijzondere sfeer van de natuurbegraafplaats. “Mensen vertellen vaak hoe anders de energie hier voelt in vergelijking met een reguliere begraafplaats,” zegt Nienke. “Ze vinden troost in de rust, de natuur en het feit dat ze niet hoeven te zorgen voor een graf of zich zorgen hoeven te maken over grafrechten.” Veel nabestaanden maken een wandeling door het gebied en nemen de tijd om stil te staan bij hun dierbare(n).

Bijzondere momenten
Nienke kan veel bijzondere momenten uit haar werk noemen. “Soms lijkt de natuur zelf deel uit te maken van het afscheid,” vertelt ze. “Zoals reeën die net voor de rouwstoet oversteken, een vogel die voor de stoet uit vliegt of een vlinder die plaatsneemt op een bloemstuk. Maar ik vergeet ook de begrafenis in de storm niet. Code rood, kletsnat bij het graf en water in mijn laarzen. En precies op het moment dat de familie de kist laat zakken, brak de hemel open. Dat zijn momenten die je bijblijven.”

Duurzaamheid en dankbaarheid
Duurzaamheid speelt een grote rol in het werk op de natuurbegraafplaats. “Sinds november gebruiken we een volledig elektrische rupsgraafmachine. We kopen zoveel mogelijk lokaal in en werken graag met partijen uit de regio,” legt Nienke uit. Ze sluit af met een gevoel van dankbaarheid: “Voor de natuur en de omgeving, voor alle betrokkenen die ons vertrouwen en voor de bijzondere gesprekken die we hier mogen voeren. Het is een voorrecht om van betekenis te mogen zijn.”